Gezond Eten – wat is dat eigenlijk?
FLTRD helpt jou gezonder te kiezen in de supermarkt, zonder gedoe. Onze scan-app laat je in één oogopslag zien hoe bewerkt een product is. Ook schrijven we over gezonde voeding. Wetenschappelijke inzichten van nu, gecombineerd met de wijsheden van onze voorouders, staan hierbij centraal.
Een rondje in de supermarkt kan voor veel verwarring zorgen. 'Vol vezels!', 'Bron van calcium', 'Met extra proteïne'. Zelfs het ijs claimt '99% fruit'. Maar wat betekent dit allemaal? In dit doolhof van marketingclaims is het lastig te bepalen wat nu werkelijk een gezonde keuze is.
De definitie van "gezond" is verrassend complex. Wetenschappers zijn het niet altijd met elkaar eens en de voedingsbehoefte van een topsporter verschilt van die van iemand met diabetes type 2. Toch is er één overweldigende consensus waarover geen twijfel bestaat: hoe minder bewerkt, hoe beter.
Het advies 'eet zo onbewerkt mogelijk' is, naast gevarieerd eten, misschien wel het meest waardevolle voedingsadvies dat er is. Maar wat houdt dat concreet in? Betekent het dat we alleen nog maar rauwe bloemkool en appels mogen eten? En hoe realistisch is dat in een druk bestaan? Bewerkt voedsel biedt immers gemak en tijdwinst. Niet iedereen heeft een moestuin of de tijd om elke dag uitgebreid te koken.
Wat is ultra bewerkte voeding?
Ultra-bewerkte producten zijn industriële samenstellingen die je meestal herkent aan een combinatie van de volgende kenmerken:
Ze worden gemaakt van geraffineerde ingrediënten, waarbij van nature aanwezige voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen of vezels zijn verwijderd, en
Ze bevatten toevoegingen zoals smaakversterkers, kleurstoffen, emulgatoren en conserveermiddelen, wat er vaak toe leidt dat je er meer van wilt eten.
Laten we duidelijk zijn: niet alle bewerking is slecht. Processen als pasteuriseren of invriezen verhogen de voedselveiligheid en houdbaarheid. Het probleem ontstaat bij ultra-bewerkte producten. Dit zijn industriële creaties, samengesteld uit geraffineerde ingrediënten en een reeks toevoegingen. De oorspronkelijke voedingsstoffen, zoals vezels, vitamines en mineralen, zijn er grotendeels uitgehaald.
Denk aan het raffineren van granen voor wit brood of witte rijst. Juist de voedzame zemel en kiem worden verwijderd. Wat overblijft, wordt vaak 'verrijkt' met grote hoeveelheden suiker, zout en onnatuurlijke toevoegingen zoals smaakversterkers en kleurstoffen. Deze stoffen verstoren dikwijls de natuurlijke verzadigingssignalen, waardoor je er gemakkelijk te veel van eet. Bovendien wordt de veiligheid van sommige, initieel goedgekeurde, E-nummers door nieuwe wetenschappelijke inzichten soms in twijfel getrokken. Een bekend voorbeeld is E128, een synthetische rode kleurstof die vooral werd gebruikt in vleesproducten zoals ontbijtworst of hamburgers en in 2007 toch verboden werd.
Het is belangrijk te nuanceren. Er bestaat een breed spectrum tussen een verse krop sla en een zak chips. Zelfs binnen productcategorieën zijn de verschillen enorm. Er is amandelmelk met een lange lijst onherkenbare ingrediënten, maar ook amandelmelk die enkel uit water en amandelen bestaat. Er zijn mueslirepen met twintig bewerkte ingrediënten, maar ook repen die bijna volledig uit pure noten en vruchten bestaan.
De vuistregel is simpel en logisch: hoe dichter een product bij zijn natuurlijke staat is, hoe gezonder. Het bevat belangrijke voedingsstoffen zoals vezels, vitamines, mineralen, eiwitten en gezonde vetten, die jouw lichaam nodig heeft om optimaal te functioneren. Een sinaasappel eten is beter dan sinaasappelsap drinken, omdat in het sap de vezels ontbreken. Een handje noten is voedzamer dan een proteïnereep vol suikers.
Of je nu worstelt met overgewicht, in de menopauze zit, zwanger bent, je wilt dat je kinderen gezond eten of traint voor een marathon: het advies om zo onbewerkt mogelijk te eten, geldt ook voor jou. Heb je weinig tijd en wil je toch graag minder bewerkt eten? Dat kan! De supermarkt heeft genoeg minder bewerkte producten waarmee je in een handomdraai een lekker gerecht op tafel zet. Ook zijn er genoeg snacks te vinden die bestaan uit minimaal bewerkte ingrediënten.
Wordt je soms duizelig van alle claims op de verpakkingen? En heb je geen tijd om alle termen op de ingrediëntenlijst te ontrafelen? Precies daarvoor hebben wij de FLTRD-app ontwikkeld. Met onze app scan je een product en zie je direct de PureScore: een heldere score die aangeeft hoe (on)bewerkt een product is. Geen verwarring meer, geen eindeloos etiket lezen. De app toont je bovendien direct betere alternatieven, zodat je moeiteloos een gezondere en bewuste keuze maakt.
Om te onthouden
Minder bewerkt eten is voor iedereen gezond
Minder bewerkte producten bevatten vaak meer goede voedingsstoffen zoals vezels, eiwitten, vitaminen, mineralen en goede vetten
Minder bewerkte producten verzadigen vaak beter en bevatten geen ‘verslavende’ toevoegingen. Je eet er dus vaak minder van.
Niet alle bewerkte producten zijn ‘slecht’
